Gặp gỡ người phụ nữ vinh dự được tiếp chuyện với Bác Hồ khi Người về thăm Hà Nam

Cách đây 60 năm, ngày 14/01/1958, Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Hà Nam lần thứ 02 và dự Hội nghị sơ kết công tác chống hạn của tỉnh. Trong gần 4000 cán bộ, nhân dân từ xã đến tỉnh được gặp và đón Bác, có bà Lã Thị Đúc, thôn Phú Đa, xã Bối Cầu, huyện Bình Lục là người vinh dự được tiếp chuyện với Bác Hồ khi Người về thăm, động viên bà con đắp đập Cát Tường lấy nước chống hạn cứu lúa. Năm tháng qua đi, nhưng mỗi khi nhớ lại ký ức về buổi sáng lịch sử 60 năm về trước, khi bà cùng với nhiều thanh niên nam nữ khác đang hăng say lao động thì được tin Bác về thăm, bà Đúc vẫn không giấu nổi niềm xúc động xen lẫn tự hào.

 
Bà Đúc luôn cảm thấy xúc động, tự hào mỗi khi nhắc lại kỷ niệm được gặp và tiếp chuyện với Bác khi Người về thăm Hà Nam

Ở tuổi “xưa nay hiếm”, bà Lã Thị Đúc vẫn còn khỏe và rất minh mẫn. Thời gian trôi qua đã lâu, nhưng trong ký ức của bà vẫn còn vẹn nguyên hình ảnh, giọng nói của Bác Hồ ngày nào. “Giờ gần đất xa trời rồi, còn sống được mấy nữa đâu cô. Điều gì trong đời tôi có thể quên được chứ, riêng kỷ niệm gặp và tiếp chuyện với Bác có chết tôi cũng mang theo. Vinh dự và tự hào lắm!”, bà Đúc tâm sự.

Nằm trong vùng úng, trũng của ĐBSH, công tác thủy lợi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Hà Nam. Vụ Đông xuân năm 1958, do thời tiết bất thường, Hà Nam và các tỉnh khu III (cũ) bị hạn nặng, thiếu nước sản xuất, bà con nông dân đã cố gắng hết sức nhưng tiến độ gieo cấy vẫn chậm. Hà Nam đã đưa ra phương án mở cống lấy nước sông Hồng vào hệ thống nông giang Liên Mạc, để từ đó tỏa đi các trọng điểm lúa trong vùng, lấy nước cấy cho bà con. Tỉnh đã huy động nhân lực lên 2 công trường Lý Nhân –Duy Tiên và công trường đắp đập Cát Tường để đưa nước về cho nhân dân sản xuất. Sau khi nghe Bộ Thủy lợi và Đảng bộ Hà Nam báo cáo về tình hình và phương án khắc phục hạn hán, Bác rất phấn khởi.

Ngày 14.01.1958, Hồ Chủ tịch cùng Bộ trưởng Bộ Thủy lợi đã về thăm và dự Hội nghị sơ kết công tác chống hạn của Hà Nam. Bác tỏ lời khen ngợi nhân dân Hà Nam trước kia vừa sản xuất chiến đấu anh dũng, mấy năm gần đây có nhiều thành tích chống hạn, sản xuất. Hồ Chủ tịch đã trao lá cờ chống hạn khá nhất cho huyện Bình Lục và 9 huy hiệu làm phần thưởng cho các đơn vị khơi kênh Ben, đắp đập Cát Tường và vét mương Mạc Thượng. Khoảng 9 giờ sáng, Bác Hồ tới thăm công trường đắp đập Cát Tường, thuộc xã An Hòa (nay là xã An Mỹ), huyện Bình Lục.

Bác Hồ thăm và trò chuyện với nhân dân tại công trường đắp đập Cát Tường, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam (Ảnh tư liệu)

Khi ấy, bà Đúc mới 20 tuổi, là một đoàn viên thanh niên. Hưởng ứng lời kêu gọi tham gia đắp đập của huyện, với tinh thần thanh niên xung kích bà và các thanh niên trong huyện có mặt từ rất sớm cùng với bà con nhân dân đắp đập Cát Tường đưa nước về chống hạn cho khu C của huyện Bình Lục và Thanh Liêm. Công trường đã được khởi công từ 3 hôm trước để lấy nước cứu hàng ngàn mẫu lúa chiêm đang bị khô hạn. Lúc Bác tới thăm, nhân dân đã đắp đập nổi lên mặt nước. Người đi qua đập, đến thăm từng nhóm đang lao động và khen ngợi tinh thần cố gắng của cán bộ, nhân dân trên công trường.

Bà Đúc xúc động nhớ lại: “Khi Bác tới nhóm của tôi, mọi người đang hăng say bê đất lên để đắp đập, ngẩng đầu lên tôi thấy Bác đã đứng gần bên tôi. Bác khoác trên mình bộ quần áo kaki màu trắng, đầu đội chiếc mũ cối màu trắng, khiến ai cũng bất ngờ trước hình ảnh một vị lãnh tụ lại giản dị và gần gũi như vậy”. Tôi thấy Bác cười hiền hậu, Bác hỏi nhân dân: "Nhân dân ta làm có vất vả không?" Mọi người đồng thanh trả lời: " Dạ thưa Bác, không ạ ". Sau đó, Bác bước tới gần tôi, Bác hỏi : “ Các cô, các chú lao động như vậy có mệt không?”. Tôi bất ngờ lắm, giọng run run đáp lại : “ Thưa Bác, chúng cháu không mệt đâu ạ”. Bác còn căn dặn đoàn viên, thanh niên chúng tôi: “ Các cháu phải làm tốt, thanh niên có sức khỏe phải đi đầu trong lao động, đoàn viên và đảng viên phải thực sự là nòng cốt trong sản xuất và lãnh đạo quần chúng”. Trước khi ra về, Bác nói: "Tỉnh giao đắp đập trong 07 ngày, các cô, các chú phải cố gắng rút ngắn thời gian để sớm có nước cấy". Mọi người cùng đồng thanh hứa với Bác sẽ quyết tâm đắp đập thật nhanh, cấy hết diện tích.

Thực hiện lời căn dặn của Bác, nhân dân huyện Bình Lục đã hoàn thành việc đắp đập Cát Tường trong thời gian chưa đến 05 ngày. Con đập hoàn thành dài 120m, bề mặt rộng hơn 2m cao bằng mặt đê, chắn ngang sông Sắt ngăn không cho nước đổ vào sông Ninh, tạo điều kiện giữ nước cứu hàng ngàn mẫu lúa chiêm đang bị khô hạn. Những cử chỉ ân cần của Bác là nguồn động lực vô tận, thôi thúc quân và dân Bình Lục hoàn thành khối lượng công việc lớn, rút ngắn thời gian như đã hứa với Bác, đưa nước về để đảm bảo sản xuất kịp thời vụ.

60 năm đã trôi qua, nhưng những lời Bác dặn, những tình cảm của Bác ngày đó đã trở thành phương châm sống của người thanh niên, người nông dân – Lã Thị Đúc ngày nào. Nay tuổi đã cao, nhưng bà Đúc luôn tích cực tham gia và vận động nhân dân, vận động con cháu hưởng ứng tốt các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động của địa phương, của huyện và của tỉnh. Bà Đúc còn dặn dò con cháu chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, là người có ích cho xã hội. “Hình ảnh giản dị, sự ân cần của Bác luôn theo suốt cuộc đời tôi. Những điều Bác dạy tôi luôn ghi nhớ và răn dạy con cháu phải lấy tấm gương của Người mà học tập, lao động”, bà Đúc chia sẻ.

 Khu lưu niệm Cát Tường ngày nay đã trở thành địa chỉ đỏ Cách mạng, minh chứng lịch sử trực quan sinh động được nhân dân Hà Nam trân trọng, nâng niu, gìn giữ và giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ 

Cùng với sự phát triển đi lên của quê hương, đất nước, thôn Cát Tường hôm nay đã thực sự thay da, đổi thịt. Đường làng, ngõ xóm khang trang, sạch đẹp, đời sống của nhân dân được nâng cao. Khu vực Bác Hồ thăm và nói chuyện với nhân dân đắp đập Cát Tường được UBND tỉnh xếp hạng địa điểm di tích cấp tỉnh. Nhân kỷ niệm 120 năm ngày sinh của Bác, tỉnh Hà Nam đã khởi công xây dựng  Khu lưu niệm Cát Tường, tôn tạo cây đa ngay tại khu vực diễn ra sự kiện lịch sử ngày 14/1/1958 với nhiều hạng mục quan trọng. Khu di tích này đã trở thành địa chỉ đỏ Cách mạng, minh chứng lịch sử trực quan sinh động được nhân dân Hà Nam trân trọng, nâng niu, gìn giữ và giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ hôm qua, hôm nay và mai sau.

Sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh về dự hội nghị chống hạn và thăm công trường đắp đập Cát Tường là nguồn cổ vũ động viên to lớn đối với Đảng bộ, nhân dân Hà Nam. Những tình cảm và sự quan tâm của Người dành cho Hà nam đã trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy toàn thể nhân dân trong tỉnh đẩy mạnh phong trào làm thủy lợi, chống hạn và đã đạt được những kết quả tích cực. Kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ về thăm Hà Nam (14/1/1958 -14/1/2018) chính là dịp để Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân trong tỉnh nhìn lại 60 năm học tập và làm theo lời Bác, khắc ghi tình cảm, sự quan tâm của Bác dành cho Hà Nam, tiếp tục nêu cao tinh thần" Đoàn kết, năng động, sáng tạo", đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới, xây dựng Hà Nam phát triển nhanh, bền vững./.

Thu Thảo