Khai hội Tịch điền Đọi Sơn 2023

Sáng 28/1 (tức mùng 7 tháng Giêng năm Quý Mão), UBND thị xã Duy Tiên long trọng tổ chức Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2023.

Về dự lễ hội có các đồng chí: Lê Thị Thủy, Ủy viên TW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh; các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND, lãnh đạo Ủy ban MTTQ tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành, huyện, thị xã, thành phố cùng đông đảo bà con nhân dân và du khách thập phương…

Theo sử sách, cách đây 1.036 năm, tức năm Đinh Hợi, niên hiệu Thiên Phúc thứ 7 (năm 987), Vua Lê Đại Hành, người vốn coi trọng nông nghiệp, đã về vùng đất núi Đọi sông Châu khởi xướng và đích thân cầm cày trong lễ xuống đồng đầu năm để khuyến khích nhân dân lao động, sản xuất và cầu mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt... Kể từ đó, Lễ hội Tịch điền dần trở thành một mỹ tục, được các triều đại về sau thực hiện một cách trang trọng, thành kính. 

Sau một thời gian bị gián đoạn, Lễ hội Tịch điền được khôi phục lần đầu vào mùng 7 tháng Giêng năm Kỷ Sửu (năm 2009). Đến nay, đã trở thành một trong những lễ hội xuống đồng lớn nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ vào dịp đầu xuân, một lễ hội giàu tính nhân văn có ý nghĩa khuyến nông sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai hoang mở mang ruộng đồng, đề cao quan điểm lấy nông nghiệp làm căn bản, coi nông nghiệp là nền tảng ổn định đất nước, ổn định xã hội. Không chỉ cầu mong cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn còn góp phần khơi dậy tình cảm gắn bó, tình yêu lao động của người dân với mảnh đất quê hương và giáo dục truyền thống văn hóa cho thế hệ trẻ.

Năm 2023 là năm thứ 15 lễ hội được duy trì, tổ chức với đầy đủ những nghi thức truyền thống nhằm quảng bá, giới thiệu với du khách trong và ngoài nước về những giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu, độc đáo của mảnh đất Hà Nam nói chung, thị xã Duy Tiên nói riêng.

Mở đầu lễ hội là nghi thức rước linh vị vua Lê Đại Hành từ trên chùa Đọi xuống và kiệu rước thành hoàng làng cùng tổ nghề trống từ thôn Đọi Tam về trước đàn tế Thần nông để khai hội.

Tiếp đó, đại diện xã Tiên Sơn thay mặt nhân dân xã đọc văn trình trước linh vị Vua Lê Đại Hành về việc kế tục tổ chức lễ Tịch điền, khai Xuân động thổ, đánh thức đất đai, khởi đầu mùa vụ, gieo trồng ngũ cốc, mong xã tắc phồn vinh, nhà nhà no đủ.

Sau nghi lễ đọc văn trình, các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, lãnh đạo thị xã Duy Tiên và xã Tiên Sơn đã làm lễ dâng hương, bày tỏ lòng thành kính trước linh khí Thần nông và Hoàng đế Lê Đại Hành.

Một nghi lễ quan trọng của Lễ hội Tịch điền là tái hiện cảnh vua Lê Đại Hành xuống ruộng cày. Nghi lễ này do một vị cao niên trong làng thực hiện, theo sau là các thôn nữ đi gieo hạt giống.

Trong trang phục nhà nông, các đồng chí lãnh đạo tỉnh Hà Nam đã cùng các đại biểu và người dân địa phương thực hiện nghi lễ tịch điền, cày những luống đất đầu tiên, khởi đầu cho mùa vụ mới bội thu.

Theo Ban Tổ chức, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2023 diễn ra từ ngày 5 - 7 tháng Giêng năm Quý Mão (tức từ ngày 26 đến ngày 28/1/2023) với đầy đủ nghi lễ và các hoạt động hội truyền thống. Trong đó, các nghi lễ cáo yết, rước nước, sái tịnh, lễ cầu an; hội thi vẽ và trang trí trâu; hội thi làm bánh dày của các dòng họ làng Đọi Tam; các hoạt động thể thao, các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật do nhân dân xã Tiên Sơn và nhân dân các xã, phường trong thị xã Duy Tiên thực hiện vẫn được diễn ra như thường lệ trong 2 ngày mùng 5 – 6 tháng Giêng. Chính hội là ngày mùng 7 tháng Giêng. 

Trong không khí vui tươi, phấn khởi của những ngày đầu xuân mới, tiếng trống khai hội xuống đồng rộn ràng cùng với những sá cày "đánh thức đất đại, khai Xuân động thổ", cầu cho năm mới mưa gió thuận hòa, mùa vàng bội thu, là niềm mong đợi không chỉ của người dân tỉnh Hà Nam mà còn của nhân dân cả nước.

Thảo Vũ