Khai mạc Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022 tại Hà Nam: Hội ngộ tinh hoa làng Chèo

Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022 đã chính thức bắt đầu với một Lễ khai mạc đặc sắc, ấn tượng vào tối ngày 12/10 tại Nhà Văn hóa Trung tâm tỉnh Hà Nam. Liên hoan do Cục Nghệ thuật biểu diễn - Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) phối hợp với Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở VHTT&DL tỉnh Hà Nam tổ chức.

Dự lễ khai mạc có các đồng chí: Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL; Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Tạ Quang Đông, Thứ Trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Trưởng Ban chỉ đạo Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022; lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương; lãnh đạo UBND tỉnh, Sở VHTT&DL các tỉnh, thành phố có đoàn nghệ thuật chèo tham dự Liên hoan.

Về phía lãnh đạo tỉnh Hà Nam có các đồng chí: Lê Thị Thủy, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; các Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Thường trực HĐND, Lãnh đạo UBND, UBMTTQ tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh; lãnh đạo các Sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh; Thường trực các Huyện ủy, Thị ủy, Thành ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy, Thị ủy, Thành ủy; Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố, cùng đông đảo nhân dân đã đến theo dõi, cổ vũ liên hoan.

Mở đầu lễ khai mạc là Chương trình Nghệ thuật chào mừng mang tên “Hội ngộ làng Chèo” do các Nghệ sĩ Chèo tiêu biểu trình diễn, với các tiết mục đặc sắc gồm: Thi nhịp – Hề mồi thắt lưng; Hò đối (Dân ca Hà Nam); Hát về Tổ quốc hôm nay và Hội ngộ tinh hoa làng Chèo.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng khẳng định: từ bao đời nay, nghệ thuật hát Chèo đã trở thành một loại hình sinh hoạt nghệ thuật quen thuộc của người dân Việt Nam, góp phần nuôi dưỡng đời sống văn hóa, tinh thần người Việt bởi cái chất trữ tình, đằm thắm, sâu sắc. Chèo là loại hình sân khấu kịch hát gắn với lễ hội dân gian, các hoạt động giao lưu văn nghệ vùng đồng bằng Bắc Bộ là cái nôi của Chèo, trải qua biến thiên của lịch sử, nghệ thuật Chèo đã được các thế hệ người Việt Nam gìn giữ, bảo tồn và ngày càng phát triển, ví như “viên ngọc long lanh sắc màu” trong nền văn hóa các dân tộc.

Việc tổ chức Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022 là minh chứng cụ thể trong việc triển khai, thực hiện các quan điểm, nhiệm vụ Nghị quyết của Đảng về nhiệm vụ chấn hưng, phát triển văn hóa và con người Việt Nam. Trong đó, tập trung bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật truyền thống của dân tộc nói chung, của nghệ thuật hát Chèo nói riêng, đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu quả sáng tạo các giá trị, sản phẩm văn hóa nghệ thuật, đáp ứng nhu của xã hội và nhân dân.

Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022 diễn ra từ ngày 12 - 28/10/2022 với sự tham gia của 16 đơn vị nghệ thuật chèo chuyên nghiệp từ Trung ương tới địa phương, với 27 vở diễn đặc sắc, được dàn dựng công phu, trình diễn bởi hơn 1.200 nghệ sĩ, diễn viên. Đây là đợt sinh hoạt nghệ thuật lớn, là dịp để các nghệ sĩ, diễn viên thể hiện tình yêu, sự gắn bó sắt son, “nuôi dưỡng ngọn lửa đam mê” với nghề; là sân khấu để phô diễn tài năng, sức sáng tạo, khát khao cống hiến. Liên hoan cũng là sự kiện quan trọng để các cơ quan quản lý nhà nước ghi nhận, vinh danh các tài năng nghệ thuật, từ đó có những đánh giá, nhìn nhận chính xác hơn, cụ thể hơn về thực trạng lực lượng nghệ sĩ hoạt động nghệ thuật sân khấu truyền thống hiện nay.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng nhấn mạnh: Đến với Hà Nam, về với Liên hoan, người dân và du khách sẽ được "đắm mình" trong không gian đầy màu sắc của nghệ thuật hát Chèo, của các giá trị nhân văn, của lòng yêu nước, của tình người sơn sắt thủy chung luôn đoàn kết, đùm bọc nhau vượt qua mọi gian nan, thử thách trên từng vở diễn với mong muốn bằng sức mạnh mềm của văn hóa "lấy cái đẹp dẹp cái xấu, hướng tới một xã hội lành mạnh, con người chân - thiện - mỹ. Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022 đồng thời là cơ hội để quảng bá hình ảnh, giới thiệu tiềm năng du lịch văn hóa đặc sắc của tỉnh Hà Nam nói riêng, của các tỉnh vùng đồng bằng Bắc Bộ nói chung. Liên hoan không chỉ góp phần bảo tồn, tôn vinh và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mà còn là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của các địa phương trong vùng.

Để Liên hoan được thành công, hoàn thành các mục tiêu đã đề ra, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị yêu cầu Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức, Hội đồng nghệ thuật làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, công tâm, khách quan để vinh danh những vở diễn suất sắc, những diễn viên tài năng xứng đáng tại Liên hoan. Các Đoàn nghệ thuật đến với Liên hoan phải tuân thủ đúng nguyên tắc, điều lệ, khiêm tốn, tôn trọng, học hỏi lẫn nhau để không ngừng nâng nghệ thuật chèo lên tầm cao mới.

Tại lễ khai mạc, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Trương Quốc Huy bày tỏ Hà Nam rất vinh dự khi được lựa chọn là nơi đăng cai tổ chức Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022. Hà Nam, quê hương Núi Đọi - Sông Châu, mảnh đất có bề dày truyền thống văn hiến. Từ nhiều đời nay, người Hà Nam luôn trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể đặc sắc như: Trống đồng Ngọc Lũ, di tích quốc gia Đền Trần Thương, Lễ hội Tịch điền, vật võ Liễu Đôi, hát Dặm Quyển Sơn, hát giao duyên vùng ngã ba sông Móng, hát Chèo...Quê hương Hà Nam cũng tự hào đã sinh ra nhiều nghệ sĩ Chèo xuất sắc được ghi nhận, tôn vinh. Hiện nay, các thế hệ nghệ sĩ của Hà Nam đã và đang kế thừa, phát huy tài năng, trí tuệ, nhiệt huyết góp phần phát triển nghệ thuật Chèo.

Là địa phương nằm trong cái nôi của nghệ thuật Chèo truyền thống, những năm qua, cùng với sự phát triển của sân khấu Chèo chuyên nghiệp, phong trào hát Chèo của tỉnh Hà Nam diễn ra sôi nổi thông qua hàng trăm câu lạc bộ Dân ca và Chèo trải khắp các địa phương trong tỉnh, góp phần tích cực phát triển phong trào văn hóa văn nghệ tại cơ sở và gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa, nghệ thuật truyền thống của quê hương, đất nước.

Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2022 là dịp tôn vinh các giá trị của nghệ thuật chèo và là cơ hội để các tầng lớp nhân dân Hà Nam được thưởng thức các chương trình nghệ thuật, các vở diễn đặc sắc của các đoàn nghệ thuật Chèo chuyên nghiệp trong cả nước. Bên cạnh đó, việc đăng cai Liên hoan cũng là dịp để giới thiệu, quảng bá hình ảnh về mảnh đất, con người, văn hóa và tiềm năng du lịch của tỉnh Hà Nam.

Ngay sau lễ khai mạc, các khán giả đã được thưởng thức vở diễn dự thi đầu tiên "Những vì sao không tắt" của Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Hà Nam. Đây là 1 trong 2 vở diễn của đơn vị chủ nhà Hà Nam mang tới tranh tài tại Liên hoan. Vở chèo được xây dựng dựa trên câu chuyện có thật về 10 nữ liệt sỹ pháo phòng không Lam Hạ (Thành phố Phủ Lý) đã anh dũng hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước khi tuổi đời còn rất trẻ. Vở chèo do tác giả Lê Chí Trung và soạn giả Tạ Tuấn Minh viết kịch bản, NSND Trịnh Thúy Mùi làm đạo diễn, gồm 6 cảnh với sự tham gia của hơn 40 diễn viên, nghệ sĩ Trung tâm văn hóa nghệ thuật tỉnh Hà Nam. Vở diễn đầu tiên trong đêm khai mạc đã đưa các khán giả trải qua nhiều cung bậc cảm xúc với những phân cảnh ấn tượng, dàn dựng công phu, lột tả đầy đủ góc khuất trong cuộc chiến đầu khốc liệt của nhân dân Hà Nam trong thời chiến. Hơn hết là tinh thần chiến đấu anh dũng, kiên cường của 10  nữ dân quân Lam Hạ luôn bất diệt, hình ảnh này đã trở thành biểu tượng thiêng liêng như nhưng vì sao không bao giờ tắt trong lòng người dân Hà Nam hôm nay và mai sau.

Những hình ảnh của vở diễn "Những vì sao không tắt" của đơn vị chủ nhà – Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Hà Nam trong đêm khai mạc:

Hoa Hiên