Lễ phát lương Đức Thánh Trần: Tri ân công đức tiền nhân dựng nước và giữ nước

Lễ phát lương Đức Thánh Trần Đền Trần Thương diễn ra vào đêm 14 rạng sáng ngày 15 tháng Giêng tái hiện lịch sử “phát quân lương” khao quân của quân đội nhà Trần khi đánh thắng giặc Nguyên Mông lần thứ ba (năm 1288) với những nghi thức truyền thống, chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Túi lương là lộc ban - cũng là lời nguyện của Đức Thánh Trần phù hộ cho một năm Quốc thái dân an, nhân khang vật thịnh, mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm.

Đêm 23/2/2024, (tức 14 tháng Giêng), tại Di tích quốc gia đặc biệt đền Trần Thương (xã Trần Hưng Đạo, huyện Lý Nhân), UBND Tỉnh Hà Nam đã tổ chức Lễ phát lương Đức Thánh Trần Đền Trần Thương - Xuân Giáp Thìn năm 2024.

Dự Lễ có các đồng chí: Nguyễn Thị Doan, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Năm; Lê Thị Thủy, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Mai Tiến Dũng, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; các đồng chí lãnh đạo một số Ban, Bộ, Ngành Trung ương; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh cùng đông đảo Nhân dân và du khách thập phương về dự Lễ.

Lễ hội phát lương Ðức Thánh Trần đền Trần Thương được tổ chức để tưởng nhớ công lao to lớn của vị Anh hùng dân tộc, Quốc công Tiết chế Hưng Ðạo Ðại Vương Trần Quốc Tuấn. Lễ hội được tổ chức ngay tại ngôi đền - nơi Hưng Ðạo Ðại Vương Trần Quốc Tuấn chọn làm 1 trong 6 kho lương, cung cấp lương thảo cho quân đội trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông thế kỷ thứ 13.

Với mục đích bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, giáo dục truyền thống yêu nước chống giặc ngoại xâm của ông cha ta, khơi dậy đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, biết ơn và tri ân những người có công với đất nước, năm 2010, UBND tỉnh Hà Nam đã phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phục dựng lại Lễ phát lương Đức Thánh Trần tại Đền Trần Thương và từ đó đến nay đã trở thành lễ hội thường niên của địa phương.

Nghi lễ tái hiện lịch sử “phát quân lương” khao quân của quân đội nhà Trần khi đánh thắng giặc Nguyên Mông lần thứ ba (năm 1288) với những nghi thức truyền thống, chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Túi lương là lộc ban - cũng là lời nguyện của Đức Thánh Trần phù hộ cho một năm Quốc thái dân an, nhân khang vật thịnh, mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trương Quốc Huy khẳng định: Lễ phát lương Đức Thánh Trần Đền Trần Thương đến nay đã trở thành thông lệ, là dịp để tôn vinh các vị anh hùng đã có công dựng nước và giữ nước; khắc sâu những bài học lịch sử qua các lần thắng trận vẻ vang, các chiến công lừng lẫy và tấm gương đạo đức sáng ngời của Đức Thánh Trần trong lòng nhân dân; để lại những bài học quý báu về nghệ thuật quân sự, bài học về sự đoàn kết quân dân, nhắc nhở muôn đời, hậu thế biết trân quý quá khứ, tôn kính các vị anh hùng và các bậc tiền nhân đã dày công xây dựng và bảo vệ giang sơn, bờ cõi nước Việt; thể hiện sâu sắc kế sách giữ nước của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn “Thời bình phải khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ, bền gốc”– một tư tưởng, đạo lý tốt đẹp đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Với ý nghĩa lịch sử to lớn, thiêng liêng của Đền Trần Thương và mục đích xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước theo tinh thần Nghị quyết số 33 Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI), Lễ phát lương Đức Thánh Trần đền Trần Thương năm Giáp Thìn 2024 được tổ chức khai hội từ ngày mồng 8 tháng Giêng và nghi lễ phát lương cho nhân dân và du khách thập phương diễn ra vào đêm 14 rạng sáng 15 tháng Giêng theo truyền thống để tỏ lòng thành kính, tri ân, tưởng nhớ đến công lao to lớn của Quốc công tiết chế Hưng đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn đối với dân tộc.

Theo ông Nguyễn Đức Nhương, Chủ tịch UBND huyện, Trưởng ban quản lý Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Trần Thương, khác với các năm trước, Lễ phát lương Đền Trần Thương năm nay là do UBND tỉnh đứng ra tổ chức; các nghi lễ tâm linh do Ban trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Hà Nam chủ trì. 

Sau những nghi lễ tâm linh truyền thống, lương thảo của Đức Thánh Trần đã được làm lễ trong mật cung được đưa ra các cửa phát lương để phát cho nhân dân. Để đảm bảo nhân dân và du khách về dự lễ ai cũng nhận được lương cầu may đầu Xuân, Ban tổ chức đã phối hợp với nhà đền chuẩn bị gần 20.000 túi lương tại 19 cửa phát lương ở phía Đông và phía Tây thuộc Nghi môn ngoại của Đền.

Lễ phát lương năm nay diễn ra vào dịp cuối tuần, nên đã thu hút lượng du khách tới tham dự đông hơn nhiều so với mọi năm. Để bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn giao thông cho các đại biểu, du khách và nhân dân, Giám đốc Công an tỉnh Hà Nam đã chỉ đạo Công an huyện Lý Nhân phối hợp các phòng nghiệp vụ tiến hành khảo sát địa bàn, triển khai kế hoạch, phương án như: tổ chức hướng dẫn, phân luồng giao thông; bố trí các bình chữa cháy tại các nơi diễn ra lễ thắp hương…

Trung tá Chu Vĩnh Quyết, Phó trưởng Công an huyện Lý Nhân cho biết: Lực lượng công an đã huy động quân số cùng phương tiện, bố trí thường trực tại các điểm chốt trong và ngoài khu vực Lễ hội, không để tình trạng chen lấn, xô đẩy gây mất an ninh, trật tự, bảo đảm Nhân dân đến với lễ hội đều được nhận lương trong sự hoan hỷ và viên mãn trong những ngày đầu xuân mới.

Hoa Hiên