Lễ phát lương Đức Thánh Trần - Xuân Quý Mão 2023

Đêm 4/2/2023, (tức 14 tháng Giêng năm Quý Mão), tại Di tích quốc gia đặc biệt đền Trần Thương (xã Trần Hưng Đạo, huyện Lý Nhân), UBND huyện và Ban Quản lý di tích quốc gia đặc biệt đền Trần Thương đã tổ chức Lễ phát lương Đức Thánh Trần - Xuân Quý Mão năm 2023.

Về dự có đồng chí Nguyễn Thị Doan, nguyên Ủy viên TW Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam, Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam; đồng chí Lê Thị Thủy, Ủy viên TW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; các đồng chí nguyên là lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương; đồng chí Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; đồng chí Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, cùng các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Lãnh đạo các Sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh; đông đảo người nhân dân địa phương và du khách thập phương đã về dự.

Lễ hội phát lương Ðức Thánh Trần đền Trần Thương là một trong những lễ hội lớn đầu năm của tỉnh Hà Nam, được tổ chức để tưởng nhớ công lao to lớn của vị Anh hùng dân tộc, Quốc công Tiết chế Hưng Ðạo Ðại Vương Trần Quốc Tuấn. Lễ hội được tổ chức ngay tại ngôi đền, nơi Hưng Ðạo Ðại Vương Trần Quốc Tuấn chọn làm 1 trong 6 kho lương, cung cấp lương thảo cho quân đội trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông thế kỷ thứ 13.

Nghi lễ tái hiện lịch sử “phát quân lương” khao quân của quân đội nhà Trần khi đánh thắng giặc Nguyên Mông lần thứ ba (năm 1288) với những nghi thức truyền thống, chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Túi lương là lộc ban - cũng là lời nguyện của Đức Thánh Trần phù hộ cho một năm Quốc thái dân an, nhân khang vật thịnh, mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm.

Nghi lễ phát lương gồm ba phần: Phần thứ nhất là Lễ rước lương thảo từ kho lương vào trong đền làm lễ. Đi đầu đoàn rước là đội sư tử, dàn trống, chiêng, cờ ngũ sắc, bảy mâm lương thảo; tiếp theo là các đội tế của địa phương, đoàn đại biểu lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tỉnh, huyện, nhân dân và du khách thập phương. Phần thứ hai là nghi lễ dành cho các đại biểu, lãnh đạo khách quý của quê hương như: lễ thắp nến, dâng hương. Phần thứ ba là rước lương thảo vào hậu cung làm mật lễ. Các nghi thức tế lễ được diễn ra nghiêm túc và mang đậm dấu ấn tâm linh.

Sau những nghi lễ truyền thống, lương thảo của Đức Thánh Trần được đưa ra các cửa phát lương để phát cho nhân dân. Để đảm bảo nhân dân và du khách về dự lễ ai cũng nhận được lương cầu may đầu Xuân, Ban tổ chức đã phối hợp với nhà đền chuẩn bị 17 vạn túi lương để phát tại 19 cửa phát lương cho nhân dân.

Ông Nguyễn Đức Nhương, Chủ tịch UBND huyện Lý Nhân cho biết, sau 3 năm gián đoạn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, Lễ phát lương Đức Thánh Trần năm 2023 được tổ chức trở lại với qui mô lớn. Trong đó, nét đổi mới nhất chính là việc tổ chức lễ hội được chính quyền giao hoàn toàn cho nhân dân địa phương tổ chức theo tinh thần lễ hội thực sự thuộc về nhân dân, do nhân dân tổ chức và hưởng thụ, các cấp chính quyền địa phương chỉ hướng dẫn và định hướng người dân tổ chức lễ hội theo đúng quy định của nhà nước. Ban Tổ chức và lực lượng chức năng đã xây dựng đầy đủ phương án đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ phục vụ lễ hội. Địa phương tổ chức các điểm trông xe miễn phí phục vụ du khách thập phương về chiêm bái, dự lễ; Bố trí lương thảo của Đức Thánh Trần phát lương trong đêm 14 và cả ngày 15 tháng Giêng để phục vụ du khách và nhân dân không về dự lễ trong đêm được.

Cùng với Lễ hội đền Trần Thương, Lễ phát lương Đức Thánh Trần đã trở thành nét văn hóa đẹp, là một sự kiện văn hóa có ý nghĩa to lớn đối với nhân dân Lý Nhân nói riêng, nhân dân Hà Nam nói chung, thể hiện niềm tin yêu tôn kính bậc Thánh nhân cứu quốc; đồng thời thể hiện khát vọng chân chính, thiêng liêng mãi mãi được lưu truyền từ đời này sang đời khác.

Hoa Hiên – Thu Thảo