Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn, tỉnh Hà Nam được tổ chức hàng năm nhằm tuyên truyền giá trị lịch sử thời kỳ dựng nước đã lấy nông nghiệp là nền tảng, gốc rễ để xây dựng đất nước.
Màn trống khai hội Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn do đội trống nữ Đọi Tam trình diễn.
Sáng 4/2 (tức mùng 7 tháng Giêng), tại Sân Tịch điền (thôn Đọi Tín, xã Tiên Sơn), Thị xã Duy Tiên long trọng tổ chức Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn Xuân Ất Tỵ năm 2025.
Tới dự lễ khai hội có các đồng chí: Nguyễn Thị Doan, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam; Lê Thị Thủy, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hà Nam; Đào Việt Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước; Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; các đồng chí Ủy viên, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND tỉnh, Ủy ban MTTQ tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh; các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh; Thị ủy, UBND thị xã Duy Tiên, xã Tiên Sơn cùng đông đảo bà con nhân dân và du khách thập phương.
Các đại biểu và đông đảo nhân dân, du khách thập phương về tham dự Lễ khai hội.
Lễ hội Tịch điền bắt nguồn từ điển tích vua Lê Hoàn thân chinh đi cày ở vùng chân núi Đọi vào mùa xuân năm 987. Kể từ đó, lễ hội Tịch điền trở thành một mỹ tục được các triều đại về sau thực hiện trang trọng, thành kính. Trải qua các thời kỳ lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, Lễ hội tịch điền có thời điểm đã bị gián đoạn.
Nghi lễ rước kiệu, tế yết Thần Nông tại Lễ khai hội.Các thôn nữ phụ trách gieo hạt ngũ cốc trên sau khi các xá cày.
Năm 2009, được sự quan tâm của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Lễ hội Tịch điền được phục dựng và duy trì tổ chức cho đến hôm nay. Sau 16 năm tổ chức, theo thông lệ: vào ngày mồng 7 tháng Giêng hàng năm, Lễ hội Tịch điền đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng, mang đậm dấu tích lịch sử của vùng quê Duy Tiên, Hà Nam văn hiến. Với mục đích tuyên truyền, khuyến khích phát triển nông nghiệp, Lễ hội Tịch điền đã khơi dậy tình cảm gắn bó, sức mạnh đoàn kết dân tộc, ý chí kiên cường và tình yêu lao động của người dân với mảnh đất quê hương; thúc đẩy tinh thần hăng say lao động, bồi đắp bản tính cần cù, chăm chỉ của người dân Hà Nam; đồng thời bày tỏ lòng thành kính trước linh vị vua Lê Đại Hành, tri ân các bậc tiền nhân đã dày công xây dựng nước nhà; giáo dục truyền thống văn hóa của dân tộc cho thế hệ trẻ.
Nghệ nhân Phạm Chí Khang đọc Văn trình tế tưởng nhớ công ơn vua Lê Đại Hành.
Tại lễ khai hội, Nghệ nhân Phạm Chí Khang – đại diện các vị bô lão của xã Tiên Sơn đọc Văn trình, tưởng nhớ công ơn vua Lê Đại Hành – người vừa có công "phá Tống, bình Chiêm, giữ yên bờ cõi quốc gia, vừa chăm lo mở mang sản xuất nông nghiệp, thủy lợi mang lại cuộc sống ấm no cho nhân dân; ôn lại điển tích nhà vua cày ruộng dưới chân núi Đọi được những hũ vàng, hũ bạc; noi theo tiền nhân những triều đại sau đều tổ chức lễ tịch điền khuyến khích nông tang, mở mang sản xuất nông nghiệp; kính cẩn báo công những thành tích của tỉnh Hà Nam đạt được trong năm vừa qua và cầu mong các thần linh bảo trợ cho một năm mưa thuận gió hòa, nhân khang vật thịnh, mùa màng bội thu.
Các đại biểu dâng hương lên đàn tế.Chủ tịch UBND thị xã Duy Tiên Ngô Văn Liên phát biểu khai hội.
Sau nghi lễ dâng hương lên đàn tế Thần Nông, linh vị vua Lê và các vị phúc thần, cụ Nguyễn Văn An - một bô lão của địa phương đã thực hiện nghi lễ nhập linh khí quân vương bước xuống đi những sá cày đầu tiên mở hội Tịch điền. Vị bô lão đi 3 sá cày, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trương Quốc Huy, các đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo thị xã Duy Tiên, xã Tiên Sơn và các bô lão đi những sá cày tiếp theo trên cánh đồng Kim Ngân điền mở đầu cho một năm sản xuất mới với hy vọng mưa gió thuận hòa, mùa màng bội thu.
Cụ Nguyễn Văn An - một bô lão của địa phương đã thực hiện nghi lễ nhập linh khí quân vương bước xuống đi những sá cày đầu tiên mở hội Tịch điền.Theo nghi lễ xưa, Vua cày 3 sá, các quan lại cày 7 sá.Những sá cày trên cánh đồng Kim Ngân được thực hiện trong lễ hội Tịch điền mở đầu cho một năm sản xuất mới với hy vọng mưa gió thuận hòa, mùa màng bội thu.
Trong khuôn khổ các hoạt động Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn 2025 đã diễn ra các hoạt động đặc sắc, phong phú như thi vẽ trang trí trâu Tịch điền; hội thi cày giữa các đội cày của tất cả xã, phường, thị trấn trên địa bàn Thị xã và các hoạt động văn hóa, văn nghệ thể thao truyền thống mang lại không khí tưng bừng, vui tươi, phấn khởi để lại ấn tượng tốt đẹp cho nhân dân và du khách thập phương về dự lễ hội.
Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trương Quốc Huy thực hiện nghi lễ xuống đồng cày ruộng đầu xuân.Các đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh và lãnh đạo Thị xã Duy Tiên trực tiếp xuống đồng thực hiện nghi lễ cày ruộng trong lễ khai hội.
Lễ hội Tịch điền không chỉ là hoạt động đánh thức đất đai, khởi đầu mùa vụ, mà còn mang ý nghĩa cầu nguyện cho một năm được mùa, thắng lợi trên mọi mặt trận kinh tế- xã hội của tỉnh; đồng thời quảng bá đến nhân dân và du khách thập phương điểm đến du lịch làng nghề, du lịch cộng đồng; quảng bá các danh lam thắng cảnh trên quê hương Thị xã Duy Tiên.
Với ý nghĩa và giá trị về mặt lịch sử, năm 2017 Lễ hội Tịch điền đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận và ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây cũng là một trong những lễ hội truyền thống lớn dịp đầu xuân của tỉnh Hà Nam, có ý nghĩa quan trọng trọng giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống lịch sử, con người của vùng quê núi Đọi sông Châu, thúc đẩy du lịch tâm linh của tỉnh.
Ý kiến ()