Dùng ChatGPT có thể khiến bộ não “ngốc nghếch hơn”

Một nghiên cứu mới từ MIT Media Lab đã chỉ ra rằng việc sử dụng ChatGPT có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng học tập, suy nghĩ và ghi nhớ của người dùng.

Nghiên cứu này theo dõi hoạt động điện não của 54 sinh viên trong quá trình viết luận, chia thành 3 nhóm: nhóm sử dụng ChatGPT, nhóm sử dụng Google và nhóm còn lại không nhận sự trợ giúp nào.

Kết quả cho thấy sinh viên sử dụng ChatGPT có trí nhớ kém hơn, hoạt động não giảm và sự tương tác yếu hơn so với các nhóm khác. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng “tác động giáo dục của việc sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT đang bắt đầu ảnh hưởng đến toàn bộ dân số”. Họ cũng cho biết rằng mặc dù lợi ích ban đầu của việc sử dụng LLM là rõ ràng, nhưng những người tham gia nhóm ChatGPT có kết quả kém hơn ở mọi cấp độ: thần kinh, ngôn ngữ và chấm điểm.

Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu “chi phí nhận thức” của các chương trình LLM trong bối cảnh giáo dục hiện nay. Những người tham gia được yêu cầu viết một bài luận trong khi đeo thiết bị điện não đồ (EEG) để ghi lại hoạt động não. Kết quả cho thấy việc sử dụng AI (trí tuệ nhân tạo) có “tác động có thể đo lường được”, với khả năng học tập có thể giảm sút.

Trong khi nhóm sử dụng Google thể hiện “mức độ tương tác vừa phải”, nhóm không sử dụng công cụ bên ngoài cho thấy hoạt động não bộ cao hơn và nhiều ý tưởng độc đáo hơn. Các nhà nghiên cứu cho rằng nếu những sinh viên này thử sử dụng ChatGPT sau đó, hoạt động não của họ vẫn sẽ tăng lên do họ cố gắng kết hợp công cụ mới với kiến thức đã có.

Mặc dù người dùng LLM có thể trả lời câu hỏi với “sự cản trở ít hơn”, nhưng điều này đi kèm với cái giá là giảm khả năng đánh giá nghiêm túc do phụ thuộc vào đầu ra của LLM. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hiệu ứng “buồng vọng” đang gia tăng, khi nội dung được quản lý theo thuật toán có thể định hình mức độ tiếp xúc của người dùng.

Nghiên cứu này đã được công bố trên arXiv và nhấn mạnh rằng, giống như bất kỳ công cụ nào khác, ChatGPT cũng có những ưu điểm và hạn chế riêng.