Trẻ có thể suy giảm kỹ năng vận động tinh khi nhìn màn hình điện tử quá nhiều

Những thao tác đơn giản như kéo khóa áo, buộc dây giày, lật sách, cầm muỗng ăn... trở nên khó khăn, lúng túng với những đứa trẻ phụ thuộc vào điện thoại, máy tính bảng.

Vận động tinh là các hoạt động của trẻ đòi hỏi phải sử dụng nhịp nhàng và khéo léo các nhóm cơ nhỏ ở mắt, bàn tay, ngón tay… Thông qua kỹ năng vận động tinh của trẻ, ba mẹ có thể biết được con mình có phát triển tốt hay không, hoặc có bất thường nào cần được thăm khám, theo dõi và điều trị hay không. Kỹ năng vận động tinh của trẻ sẽ dần phát triển theo thời gian. Nghĩa là trẻ càng lớn, càng được tiếp xúc với mọi người và mọi thứ xung quanh thì khả năng vận động tinh càng linh hoạt.

Nhưng việc sử dụng quá nhiều các thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng, tivi ... đã làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển kỹ năng vận động tinh.

Một cuộc khảo sát gần đây của Education Week cho thấy 77% các nhà giáo dục báo cáo rằng học sinh nhỏ tuổi gặp nhiều khó khăn hơn khi cầm bút chì, bút mực và kéo. Trong khi đó, 69% ghi nhận rằng các em gặp nhiều khó khăn hơn khi buộc dây giày so với 5 năm trước.

Các chuyên gia chỉ ra có sự liên quan giữa thời gian "dán mắt" của trẻ vào màn hình điện tử, sự thay đổi những thói quen, trải nghiệm khi còn nhỏ với việc suy giảm kỹ năng vận động tinh. Khi sử dụng các thiết bị điện tử, trẻ không còn thời gian để chơi, sử dụng những món đồ thủ công, vẽ hay giải trí với những khối hình. Mặc dù học toán hoặc sáng tạo nghệ thuật trên các ứng dụng nền tảng số có thể mang tính giáo dục, nhưng nó không phát triển khả năng kiểm soát vận động tinh đến từ việc viết, cắt, lắp ghép hoặc tô màu. Khi mải mê lướt điện thoại, máy tính bảng, say sưa theo dõi các nội dung hấp dẫn, trẻ cũng không còn hào hứng với các hoạt động vận động, tương tác ngoài trời - điều hết sức quan trọng cho việc phát triển sức khỏe tổng thể.

Khi mà việc đọc sách giấy không còn thu hút nhiều trẻ em thì kỹ năng tưởng như hết sức đơn giản là lật trang sách cũng gây lúng túng cho không ít trẻ. Sự thay đổi về thói quen đọc sách này không chỉ tác động đến khả năng đọc viết mà còn có hiệu ứng lan tỏa đến các kỹ năng như khả năng tập trung và chú ý, vốn rất cần thiết cho sự phát triển vận động tinh. Khi trẻ thất vọng với việc thực hiện những thao tác đơn giản, các em trở nên thiếu kiên nhẫn, muốn bỏ cuộc.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng chỉ ra, quá nhiều tiện ích trong thời đại ngày nay khiến cha mẹ, con cái nhàn hơn nhưng cũng làm bỏ lỡ những cơ hội phát triển, rèn luyện vận động tinh. Các bữa ăn sẵn tiện lợi, những kiểu trang phục thông minh khiến trẻ quên mất những việc như mở nắp, dọn dẹp đồ sau khi ăn, cài nút, buộc dây giày, kéo khóa... Sự trợ giúp của máy tính, của trí tuệ nhân tạo cũng khiến mức độ kiên nhẫn, tập trung, nỗ lực giải đáp những câu hỏi ít dần.

Để thay đổi thực tế này, các bậc cha mẹ nên tìm cách khuyến khích trẻ tham gia nhiều hơn vào các vận động về thể chất, giảm bớt thời gian tiếp xúc của trẻ với các thiết bị điện tử, cùng con tham gia các hoạt động ngoài trời, các sáng tạo thủ công và khơi dậy niềm yêu thích với việc đọc sách giấy.